ACHTERGRONDEN: topwerken verkend

Richard Long - Sixty Stones (1975)

Door: Jan Verheugt

Geen traditionele beeldhouwkunst
Richard Long volgde van 1966 tot 1968 aan de St. Martin's School of Art in Londen een opleiding in de beeldhouwkunst. Maar hij was niet bepaald gelukkig met die studie. Hij vond dat zijn docenten een te beperkt begrip van beeldhouwen hanteerden. Zo zag hij een ingreep in de natuur of in het landschap ook als een 'sculptuur'. Zijn werk wordt daarom wel gerangschikt onder land art. Zelf ziet hij dat anders. Hij beschouwt zich liever als een schakel binnen de ontwikkeling van de Engelse beeldhouwkunst en voelt zich meer verwant met conceptuele kunst en minimal art. Het werk legt een relatie tussen de natuurlijke omgeving van het ongerepte landschap en de menselijke cultuur, en bezorgt toeschouwers een esthetische ervaring, soms zelfs een gevoel van spiritualiteit.   

Art by walking around

Een van zijn eerste werken, en meteen baanbrekend, was A Line Made by Walking (1967) waarbij hij een spoor trok in het landschap door voortdurend in het gras heen en weer te lopen. Zo ontstond een ‘gelopen sculptuur’. Hij legde die actie (een 'act of walking and marking') vast in foto's en notities. Nadien bracht hij met respect voor het landschap ook op andere plekken op de aardbol kleine veranderingen aan door het vormen van cirkels of rijen van stenen, takken of drijfhout. Vervolgens liet hij de natuur verder haar gang gaan, waardoor de aangebrachte patronen langzaam vervaagden tot ze ten slotte geheel verdwenen waren. Het enige wat dan nog aan die ingrepen herinnerde, waren de foto's die hij ervan had gemaakt. Uiteindelijk construeerde hij dat soort materiële objecten als 'souvenirs' ook voor binnenruimtes zoals musea. Het Van Abbemuseum beschikt over een mooi ensemble van zijn werk zowel in de vorm van foto's als van objecten van steen en hout zoals de bekende Wood Circle (1977). Hier is afgebeeld Sixty Stones (1975), zestig stenen in een zigzag patroon.