VERBORGEN SCHATTEN : Zonnelied van Bissière

Een modern zonnelied…

Door: Lisette Almering-Strik

Een museum bezit zo veel meer kunstwerken dan bezoekers op zaal kunnen zien. Voor onderzoekers is vooral de hele collectie interessant. Zo stuit je nog eens op verrassingen, op verborgen schatten. Enkele voorbeelden daarvan treden in een rubriek als deze voor het voetlicht. De betreffende kunstwerken leiden hopelijk ook bij u lezer tot verwondering. Ze kunnen zelfs aanzetten tot reizen wanneer dat weer mogelijk is; daarover later meer. De objecten zijn te classificeren als ‘modern-religieuze kunst’ en bijna nooit op zaal te vinden, een eerste voorbeeld.

Het zonnelied

Cantique à Notre Frère Soleil, Franciscus van Assisi (1953-1954) ofwel het Zonnelied van Franciscus van Assisi, kleurenets op papier, 39,1 x 29,8 cm, gemaakt door Roger Bissière en kort daarna (1955) door ons museum verworven. Op bijgaande afbeeldingen: frontispice en eerste 4 pagina’s.

Lyrisch abstract

In een lyrisch abstracte stijl verwerkte kunstenaar Roger Bissière (1886-1964) het Zonnelied. Wat motivereerde Bissière, een Franse kunstenaar behorende tot de tweede generatie van de abstracte kunstenaars, in Frankrijk aangeduid als de École de Paris?
Zijn grote waardering c.q. liefde voor de natuur, meer specifiek het landschap plus de lucht en het licht, motiveerde hem tijdens zijn schilder- en tekenwerk. We zien in zijn kunstwerken geen imitatie van die natuur, maar de verwerking van zijn persoonlijke indrukken. Kleurrijke non-figuratieve doeken of tekeningen zijn het resultaat. Bewondering voor de (Goddelijke) natuur zoals geuit door Franciscus van Assisi frappeerde Bissière; in hem vond hij een soort ‘bondgenoot’.
In één van Bissières brieven geschreven tussen 6 en 12 januari 1966 staat: ‘Ik tracht mijn eigen wereld te creëren, een wereld samengesteld uit mijn herinneringen en emoties. Daarbij probeer ik de geur van het bos dat mij omringd, de kleur van de lucht, het licht van de zon en al de liefde die ik voel voor alles wat leeft (planten, dieren en zelfs mensen en hun miserabele bestaan) weer te geven’.
Het Zonnelied verwerkte Bissière oorspronkelijk als 11 houtsneden in kleur en gedrukt op koperplaten. Het Van Abbemuseum bezit dit juweel; directeur Edy de Wilde zorgde voor de aanschaf. NB: Blader het hele Zonnelied door op de Van Abbe-site bij collectie, kunstenaar Roger Bissière.

Art Sacré-beweging

Bissière, een veelzijdig kunstenaar die met diverse technieken werkte (hout, glas, stof etc.), leefde in een tijdvak waarin er gezocht werd naar een nieuwe vorm van religieuze kunst. De Art Sacré-beweging onder leiding van de dominicanen Marie-Alain Couturier en Pie-Raymond Régamey stond aan de wieg hiervan. Zij wilden eigentijdse, ‘levende’, religieuze kunst en benaderden menige kunstenaar. Ze hoopten met contemporaine kunstwerken in kerken op een diepere, meer intense geloofsbeleving. Ook met Roger Bissière zochten zij contact.
Diverse kunstenaars van de École de Paris zouden hun medewerking verlenen aan de zoektocht van de twee dominicanen. Museumdirecteur Edy de Wilde volgde hen én de kunstenaars op de voet.
Een volgende keer meer hierover…