Klaas Gubbels is een kunstenaar wiens werk je waarschijnlijk niet snel in het Van Abbemuseum zult kunnen ontmoeten. In zijn werk is de maatschappelijke relevantie niet direct zichtbaar. Gubbels wil de realiteit als poëzie behandelen. Dat is ook een legitieme kijk op de werkelijkheid van alledag. Niet elk moment zijn wij bezig met maatschappij, politiek en daaraan relevante onderwerpen. Maar wel worden wel dagelijks bekoord door de omgeving met zijn objecten. In feite is dat ook een vorm van een benadering van onze realiteit. Gubbels kiest voor zijn poëzie en humor in zijn werk. Vandaar dat de weg die Gubbel gekozen heeft voor ieder waardevol kan zijn.
Ik ontdekte dit korte artikel op de harde schijf van mijn computer. Eens, enkele jaren geleden, heb ik het geschreven als inleiding op een tentoonstelling in een galerie van het werk van Klaas Gubbels. Daarbij denk ik ook terug aan de prachtige tentoonstelling van zijn ruimtelijke werken in het museum Beelden aan Zee in Scheveningen.
Klaas Gubbels
Er bestaat een foto uit 1968 waarop Klaas Gubbels zich met vrouw en kind zittend op een tafel laat fotograferen. Het is verleidelijk deze foto als een statement voor zijn latere werk te beschouwen, want in essentie bevat dit beeld alles wat het werk van Gubbels later zo kenmerkend maakt: de beslotenheid van de kleine ruimte, de intimiteit van het moment, de bijzondere compositie, de verrassende onderwerpkeuze en zijn humor.
Gubbels kiest nooit voor het grootse moment. In zijn vroege werk laat hij enkele portretten zien van mensen uit zijn omgeving. Maar al snel duikt het motief van de tafel met enkele bekers op. Vanaf het begin van de jaren zestig zal dat zijn vaste onderwerp worden. Tot op de dag van vandaag blijft hij deze fascinatie voor eenvoudige voorwerpen uit zijn eigen directe omgeving koesteren.
Om hem een plaats in de Nederlandse schilderstraditie te geven, zoeken sommigen verband met vermaarde stillevenschilders. Maar deze vergelijking doet hem geen recht. Gubbels is niet op zoek naar stofuitdrukking en het licht als verbindende schakel tussen de voorwerpen, Gubbels wil de tafels, stoelen, de koppen en kannen zelf aan het woord laten. Zijn hoofdrolspelers zijn voor hem individuen, portretten van het kleine, het huiselijke. Door hen te isoleren vergroot hij ze tot menselijke proporties. Hij schildert geen stillevens in de traditionele zin, Gubbels schenkt zijn voorwerpen het leven.
Het persoonlijke karakter van zijn objecten krijgt extra lading door de intensieve schilderswijze. Elk voorwerp krijgt een persoonlijke expressie door de wijze waarop hij naar het voorwerp kijkt en door de individuele schilderstoets. Penseelstreek en lijn laten karakters zien, hun plaats in het beeldvlak verraadt hun relatie tot de anderen.
Dit alles lijkt voort te komen uit een strenge en gedisciplineerde geest. In essentie is dat natuurlijk ook zo. Maar er is meer. Alleen iemand met veel gevoel voor humor is in staat dit onderwerp levend te houden. Want het getuigt van moed en van veel geestdrift om met zo’n klein onderwerp zo’n groot oeuvre te scheppen: schilderijen, tekeningen, prenten, sculpturen, theaterdecors. En alles wat nog daarna komt.
Reacties
Een reactie posten