KARIN VAN PINXTEREN
over heimelijke verhalen, over kunstenaarschap, de vorm en inhoud van
taal
Door: Piet van Bragt
Steeds als weer een salonavond geprogrammeerd
staat is er een gezonde spanning. Kan de gast van de avond het publiek boeien,
zal de gast in staat zijn om staande meningen en opvattingen een nieuwe
dimensie te geven? Zal de gast in staat zijn om het vaststaande beeld dat in
ons gevormd is te laten kantelen? Want, de salonavonden willen net als het
museum beleid van het Van Abbemuseum, een motor zijn van nieuwe inzichten.
Daarom is het niet altijd gemakkelijk om gasten te vinden die aan deze moeilijke
voorwaarde kunnen voldoen.
Maar er zijn van die avonden …
Karin van Pinxteren, Classified
Laten we beginnen met waarmee Karin ook begon.
Een film. De ruimte is een grote lege arena, een gashouder? Een koele en koude
ongenaakbare plek die de kleine gebeurtenis het aura meegeeft van
kwetsbaarheid. Een vrouw en een meisje. De kleding van beiden is identiek en
voorspelt dienstbaarheid en zakelijkheid. Het kleine meisje is de
voorgeprogrammeerde kindversie van de volwassen vrouw. Beiden dragen een
kruisvormige tas en beiden worden geflankeerd door zwaailichten. Ze lopen naar
het centrale punt in de ruimte en trekken ieder op de beurt tissues uit de
kruisvormige doos en werpen ze op de grond. Dat is alles. Meer is er niet. De
kijker kan zelf invullen wat er gebeurt en zelf een betekenis formuleren. Het
kruis dat als een wapen gedragen wordt kan dat de zorgeloosheid van de situatie
teniet doen? Is er imitatie? Zijn er emoties? Kan de kijker zijn eigen emoties
overdragen? De gebeurtenis is een matrix. De kunstenares geeft de kijker de eer
om die zelf in te vullen en betekenis te geven. De titel? Classified.
Zo begon de avond.
Karin van Pinxteren, I confess, 2011-2012
Vanavond lukt het de gast om de bezoeker een
bijzondere kunstervaring te laten ondergaan. Een avond waarin de kunstenares,
Karin van Pinxteren, beeld, inhoud, emotie en taal laat samensmelten. Over haar
werk I Confess uit 2011/12 zegt ze dat de worsteling om
kunstenaar te zijn voor haar van belang is. Ontsnappen telt niet meer. Als je
kunstenaar bent zoals zij, met haar ideeën, emoties en motivatie, is het
kunstenaarschap als een levende stroming in je bloed. Het werk I
Confess wil een tip van de sluier van haar kunstenaarschap optillen.
Ze maakt gebruik van een sokkel, de sokkel als symbool waarop de kunstenaar
zijn of haar werk presenteert. Maar dit podium wil zij niet, ze wil dat haar
werk niet vanaf een voorgeprogrammeerde hoogte op de toeschouwer neerkijkt en
afstand dicteert. Vandaar dat zij de sokkel eerst draagt en daarna scheef tegen
de muur plaatst, alsof het werk er vanaf kan glijden. Ze zegt zelf dat ze haar
kunstenaarschap als een last draagt, kijkend naar haar eigen werk dat ze 'Logo'
noemt. 'Het is allemaal uit mijzelf ontsproten, verbaast sta ik vastgenageld aan
de grond en bezie de wereld die ikzelf gecreëerd heb.'
Karin gebruikt taal als bindmiddel voor haar kunst. Taal kan de nuance van haar gedachten geconcentreerd weergeven. Taal kan voor haar beelden scheppen die ze daarna twee- of driedimensionaal vorm kan geven. Taal kan voor haar ook geschonken worden door de ander. De schrijver Kurt Tucholsky is een drijvende kracht.
Maar ook het minieme van de geschreven taal,
de punt, opent nieuwe zienswijzen. Het beeld van de punt is meer dan het slot
van een gedachte. Als beeld in een boek kan de punt een metafoor voor verandering,
voor evolutie zijn. De punt kan een fantoomteken zijn, een pupil, een richting
van waaruit je naar de wereld kijkt. In een geschrift wordt telkenmale de
inhoud en vorm van de ruimte die door het woord is geschapen, gescheiden en
begrijpelijk gemaakt door punten achter de zinnen. Paper is as cosmic
as the universe. 'Er zijn waarschijnlijk tot nu toe al meer punten
gezet door mensen dan er sterren zijn in het universum.'
Karin van Pinxteren, Paper is as cosmic as the universe
Niet alles kan hier verteld worden. De beelden
en de inhoud van de avond is te veelomvattend. Hooguit kan ik hier in enkele
woorden proberen de sfeer te schetsen van dat wat wij meemaakten. Maar één
installatie mag niet vergeten worden. Karin eindigt daar de avond mee en liet
ons in stilte achter. La Chambre de Cathérine. Hier komen huis,
privacy en heimelijkheid bijeen. In een bouwwerk toont Cathérine haar ruimte,
maar er blijkt nog een ruimte te zijn. U kijkt door een ellipsvormige opening
en wordt zelf van binnenuit gezien ingelijst en u bent een tijdelijke foto aan
haar wand. Cathérine vertelt over haar geheim, het verdwenen been van haar
overleden man. Een been dat niet zichtbaar wordt. We moeten haar geloven,
hoewel ze nooit overtuigend is. Opnieuw is hier weer de opening van de eigen
reflectie van de kijker, de ontmoeting met het beeld dat een verhaal in zich
heeft dat ook ons eigen verhaal kan worden.
Zijn de verhalen die Karin vertelt ook niet onze eigen heimelijke verhalen? Zijn dit de verhalen die soms onverwacht tijdens momenten van indolentie in ons brein opduiken?
Soms?
Piet van Bragt
Het is interessant om de website
van Karin van Pinxteren te bezoeken. De website geeft extra
informatie over haar werk.
Wat nog interessant is, is de link met het werk Proun P23 van El Lissitzky dat Karin zag in 1991 in het museum en een kanteling in haar denken teweeg bracht. Dit is te lezen in het artikel Gondeldood.
Reacties
Een reactie posten